Laatste transporten kamp Westerbork centraal tijdens Dodenherdenking
AlgemeenWESTERBORK - De Dodenherdenking bij het Nationaal Monument Westerbork zal in het teken staan van de laatste transporten uit kamp Westerbork. Op 13 september 1944, tachtig jaar geleden, verliet het laatste massale transport met ‘onbekende kinderen’ het kamp. Eén van hen was Marita Simons-Deen, die op 4 mei de overdenking zal uitspreken.
De Joodse Marita Simons-Deen werd geboren in 1942. Als peuter kwam zij alleen in kamp Westerbork terecht. Haar ouders hadden Marita bij een kinderloos echtpaar in de onderduik gegeven om haar te beschermen. Ze werd verraden en in juli 1944 overgebracht naar kamp Westerbork. Vandaaruit werd ze samen met een groep ‘onbekende kinderen’ in september 1944 weggevoerd. Marita overleefde de deportatie naar Bergen-Belsen en Theresienstadt. Haar ouders waren in augustus 1944 naar Auschwitz gedeporteerd. Na de oorlog werd Marita herenigd met haar moeder. Haar vader bezweek in het getto van Warschau.
Tachtig jaar later spreekt Marita Simons-Deen tijdens het herdenkingsprogramma. Ook in de rest van het programma zal aandacht worden besteed aan de laatste transporten vanuit kamp Westerbork. De herdenking is vrij toegankelijk voor publiek. Het programma begint om 19.00 uur met een Stille Tocht over de ‘Boulevard des Misères’.
Directeur Bertien Minco van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork neemt bezoekers van de herdenking mee terug naar het jaar 1944. Dat doet ze samen met jongeren van Roestvrij Theater/Theater na De Dam. Aan de hand van citaten krijgen de gedeporteerden van de laatste transporten weer een gezicht én een stem. Zo is er aandacht voor het zogenaamde ziekentransport op 8 februari 1944, waarbij de ziekenbarakken van kamp Westerbork grotendeels werden ontruimd. Ook het transport van 19 mei 1944, waarmee onder anderen 245 Sinti en Roma naar Auschwitz werden gedeporteerd, zal centraal staan. Bij dit programma-onderdeel wordt de muzikale begeleiding verzorgd door het Prins Claus Conservatorium.
Ter herinnering, herdenking en nagedachtenis aan de slachtoffers zingt chazzan Sarah Whitlau de lofzang Kaddisj en het gebed Jizkor. De uit het kamp afkomstige Westerborkklok wordt geluid door Freddie Huizeling. De Nederlandse vlag, die tijdens de herdenking halfstok hangt, is die van Salomon Mol. Hij kwam op 3 oktober 1942 in kamp Westerbork terecht, maar vluchtte op 8 oktober van dat jaar. Na de bevrijding werd de vlag van Salomon Mol 75 jaar lang door hem en zijn nazaten uitgehangen tijdens de Dodenherdenking. Bezoekers van de herdenking hebben na de twee minuten stilte gelegenheid om bloemen te leggen bij het Nationaal Monument Westerbork.
Ook overdag zullen er vanwege de Dodenherdenking activiteiten plaatsvinden in het Herinneringscentrum. Hadassa Hirschfeld (1951) vertelt over de impact van het oorlogstrauma van haar Joodse ouders, die beiden de Holocaust overleefden. Rietje Kooistra (1940) vertelt over de Joodse onderduikers die haar ouders tijdens de oorlog in huis namen en wat dit voor haar en het gezin betekende.
